ประแจปอนด์ กับอุตสาหกรรมผลิตโซล่าเซลล์

ในยุคที่พลังงานสะอาดกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว อุตสาหกรรมโซล่าเซลล์ก็กลายเป็นหนึ่งในแนวหน้าของการผลิตพลังงานทางเลือก แต่หลายคนอาจไม่รู้ว่า “ความแม่นยำ” คือหัวใจสำคัญที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของระบบโซลาร์เซลล์แต่ละชุด ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนการประกอบแผง การติดตั้งโครงสร้าง หรือการต่อจุดเชื่อมต่างๆ หนึ่งในเครื่องมือที่มีบทบาทสำคัญในการรักษามาตรฐานความแม่นยำเหล่านี้ก็คือ “ประแจปอนด์” (Torque Wrench) 

ประแจปอนด์ คืออะไร

ประแจปอนด์เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับ ขันสกรูหรือน็อตให้ได้แรงบิด (Torque) ตามค่าที่กำหนดไว้ เพื่อป้องกันการขันแน่นเกินไปหรือหลวมเกินไป ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความแข็งแรงและความปลอดภัยของชิ้นงาน

ในงานทั่วไป อาจมองว่าการขันแน่น “นิดหน่อย” ไม่สำคัญ แต่ในงานพลังงานแสงอาทิตย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกระบวนการผลิตและติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ การควบคุมแรงบิดคือสิ่งที่ จำเป็นและขาดไม่ได้

บทบาทของประแจปอนด์ในงานโซล่าเซลล์

ในสายการผลิตและการติดตั้งระบบ Solar Cell ประแจปอนด์ถูกนำมาใช้ในหลายขั้นตอน เช่น

1. การประกอบโครงสร้าง การขันสกรูยึดโครงอลูมิเนียมและเหล็ก ต้องใช้แรงบิดตามค่ามาตรฐานที่ผู้ผลิตกำหนด เช่น ในคู่มือของ Canadian Solar ระบุการขัน grounding bolt 3-7 N·m ใช้สำหรับงานติดตั้งโมดูล แผงSolar Cell เป็นต้น เพื่อให้โครงสร้างมีความแข็งแรง ทนต่อแรงลม และไม่เกิดการคลายตัวเมื่อเจอความร้อนจากแสงอาทิตย์
2. การยึดโมดูลแผง Solar Cell นี่คือจุดที่ละเอียดอ่อนที่สุด การขันน็อตยึดแผงต้อง “พอดี” หากแน่นเกินไปอาจทำให้กระจกหรือเฟรมแผงแตกได้ในทันที แต่ถ้าหลวมเกินไปแผงอาจสั่นสะเทือนและหลุดในระยะยาว โดยเฉพาะเมื่อเจอพายุหรือลมแรง
3. การประกอบอุปกรณ์ไฟฟ้าและตู้คอนโทรล ต้องใช้แรงบิดตามค่ามาตรฐานเพื่อให้แน่ใจว่าการเชื่อมต่อไฟฟ้ามีความแน่นหนาและปลอดภัย

แรงบิดในการขันอุปกรณ์โซล่าเซลล์

1. การขันโครงสร้างยึดแผง (Mounting Structure)

แรงบิดที่ใช้จะขึ้นอยู่กับวัสดุของโครง เช่น อลูมิเนียม และขนาดของสกรูหรือน็อต ตัวอย่างแรงบิดโดยประมาณที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ (หน่วยเป็น N·m)

ซึ่งในแต่ละอุตสาหกรรมจะใช้แรงบิดที่แตกต่างกันขึ้นกับอุปกรณ์ที่ต้องการใช้งาน เพราะฉะนั้นการใช้งานจริงแนะนำว่าให้ยึดตามคู่มือผู้ผลิตของแต่ละรุ่นเพื่อการติดตั้งที่ถูกต้องแม่นยำ ตัวอย่างแรงบิดที่ใช้ขนาดน็อต M8 ในอุตสาหกรรมโซล่าเซลล์เช่น การติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ของ Trina Solar ตามคู่มือระบุแรงบิดไว้สำหรับน็อตขนาด M8 ที่ค่าแรงบิด 16-20 N·m หรือ คู่มือการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ จาก LONGi Solar ระบุค่าแรงบิดของสกรูยึดน็อต M8 ไว้ที่ 16-20 N·m และขนาดน็อต M10 ไว้ที่ 33-40 N·m เป็นต้น

2.การขันขายึดแผง

เป็นจุดที่ต้องระวังที่สุด เพราะแรงบิดที่มากเกินไปอาจทำให้ กระจกแผงแตก หรือเฟรมอลูมิเนียมเสียรูป โดยทั่วไปผู้ผลิตแผงโซล่าเซลล์แต่ละรายจะระบุแรงบิดแนะนำไว้ในคู่มือ

ข้อควรระวัง

หากขันแน่นเกินไป อาจทำให้โครงสร้างบิดตัว หรือเกลียวชำรุด ถ้าหลวมเกินไป อาจทำให้แผงสั่น หลุด หรือเกิดการเคลื่อนตัวเมื่อโดนลมแรง

ทำไมต้องใช้ “ประแจปอนด์”

เพราะการใช้แรงมือโดยประมาณไม่สามารถควบคุมแรงบิดได้แน่นอน
การใช้ ประแจปอนด์ (Torque Wrench) จะช่วยให้ขันได้ตามค่าที่กำหนดทุกครั้ง

• ลดความเสียหายของแผง
• ป้องกันโครงสร้างหลวม
• เพิ่มความปลอดภัยในการเดินระบบ

การใช้ประแจปอนด์ในงานอุตสาหกรรมด้าน Solar Cell มีกำหนดไว้เพื่อเป็นมาตรฐานสากลสำหรับ Torque Wrench บ่งบอกชัดเจนว่า เครื่องมือวัดนั้นจำเป็นต้องผ่านการสอบเทียบตามข้อกำหนดค่าความคลาดเคลื่อนที่ระบุตามมาตรฐาน INTERNATIONAL STANDARD ISO 6789-1

สำหรับผู้ที่ต้องการประแจปอนด์คุณภาพสูง ที่ให้ค่าความแม่นยำตามมาตรฐาน ISO 6789 และสามารถสอบเทียบเครื่องมือวัดได้ บริษัทฯ ขอแนะนำ ประแจปอนด์แบรนด์ TONE จากญี่ปุ่น ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ได้รับการยอมรับและมีความนิยมในการใช้งานอุตสาหกรรมผลิตโซล่าเซลล์ ทั้งในขั้นตอนการผลิตและติดตั้ง

รุ่นที่แนะนำสำหรับงานแผงโซล่าเซลล์

• ประแจปอนด์ วัดแรงบิดแบบดิจิตอล TDT-SERIES
• ประแจปอนด์ แบบปรับค่าแรงบิด  TORQUE WRENCH, TMN-SERIES
• ประแจปอนด์ แบบปรับค่าแรงบิด  TMNH-SERIES

สรุป

แรงบิดในงานติดตั้งแผงโซล่าเซลล์แม้ดูเป็นเรื่องเล็ก แต่เป็นจุดที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพของระบบโดยตรง ทั้งในแง่ของ ความแข็งแรง และความปลอดภัย ดังนั้นผู้ติดตั้งและโรงงานผลิตจึงควรใช้ประแจปอนด์ที่ ผ่านการสอบเทียบอย่างถูกต้อง เพื่อให้แน่ใจว่าค่าแรงบิดที่ใช้งาน “แม่นยำ” และ “ได้มาตรฐาน” ทุกครั้ง

Ref.

INTERNATIONAL STANDARD ISO 6789-1

Torque wrench uses in the renewable energy industry

Trinasolar

BDS TEAM

สินค้าเครื่องมือประแจต่างๆ ราคาพิเศษ

ขอใบเสนอราคา  ติดต่อเรา

พูดคุยกับเรา

บริการสอบเทียบเครื่องมือวัด  ซื้อเครื่องมือวัด

ในภาคส่วนอุตสาหกรรมที่มีความจำเป็นในการวัดค่าแรงดึงหรือแรงกดต่างๆ เพื่อทดสอบคุณสมบัติทางกลของวัสดุในการทนแรงดึงหรือแรงกดนั้น เครื่องมือที่รู้จักกันโดยทั่วไปจะมีหลายประเภทขึ้นอยู่กับลักษณะการใช้งานและแรงที่ใช้ในการทดสอบ เช่น Push-Pull Gauge, Tensile Machine, Universal Testing Machine รวมถึง Dynamometer เป็นต้น

Dynamometer คืออะไร?

Dynamometer (ไดนาโมมิเตอร์ หรือ ไดโน) คือ เครื่องมือวัดค่าแรงดึงชนิดหนึ่งที่มีคุณสมบัติในการทดสอบแรงดึง รูปร่างลักษณะมีความคล้ายกับ Push-Pull Gauge แต่มีขนาดที่ใหญ่กว่าเนื่องจากมีความสามารถในการทดสอบแรงดึงที่สูงกว่าหลายเท่าตัว โดยสามารถทดสอบแรงดึงได้มากกว่า 200 ตัน ซึ่งมีความสามารถเทียบเท่ากับเครื่อง Universal Testing Machine แต่มีคุณลักษณะและการใช้งานแบบพกพา มีขนาดเล็ก สามารถเคลื่อนย้ายและนำไปใช้นอกสถานที่ได้สะดวกง่ายดายเหมือน Push-Pull Gauge

ไดนาโมมิเตอร์โดยทั่วไปมีหน่วยวัดเป็น ปอนด์, กิโลกรัมและนิวตัน ทำให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับลักษณะงานและการวัดค่าอื่นๆได้ เช่น การวัดค่าความตึง, การวัดค่าแรงฉุด และการวัดน้ำหนักของวัตถุที่มีค่าสูงๆ (ลักษณะการใช้งานเหมือน Crane Scale) ตามขนาดและสเปคที่ระบุมาของเครื่องมือในแต่ละรุ่น ซึ่งในปัจจุบันสามารถเลือกใช้งานได้ตามความเหมาะสมของแต่ละองค์กร มีทั้งระบบที่ไม่ต้องใช้แบตเตอรี่, ระบบอ่านค่าแบบเข็ม, ระบบอ่านค่าแบบดิจิตอล, ระบบไร้สายอ่านค่าและสั่งงานผ่านอุปกรณ์เสริมหรือโทรศัพท์มือถือ ทำให้สะดวกรวดเร็วสำหรับผู้ใช้งาน การเลือกใช้งานเราจำเป็นต้องคำนึงถึงช่วงวัดค่าที่ใช้งานจริงและสิ่งสำคัญคือ ค่าเซฟตี้แฟคเตอร์ของเครื่องมือจะต้องมีค่าที่สูงและต้องระบุมากับเครื่องมือ เพราะจะเกิดอันตรายได้ง่าย ถ้าไม่มีการระบุค่าเซฟตี้แฟคเตอร์หรือมีค่าเซฟตี้แฟคเตอร์ที่ต่ำ

การใช้งานโดยทั่วไปของ Dynamometer

จะใช้กับหน่วยงานสาธารณูประโภค เช่น การวัดความตึงของสายไฟฟ้าแรงต่ำและแรงสูง, การเดินสายเคเบิ้ลและโทรคมนาคม, สะพานที่แขวนด้วยสายเคเบิ้ลที่จำเป็นต้องทดสอบความตึงของสายเคเบิ้ลในการรับแรง อุตสาหกรรมอื่นๆ ที่ใช้งานไดโนมีดังนี้

• เครนที่ใช้สำหรับชั่งน้ำหนัก
• การขนส่งสินค้าและการชั่งน้ำหนักสินค้า
• การผลิตทางด้านอากาศยานและเรือเดินทะเล
• การทดสอบภาคสนามที่ต้องการความแม่นยำของ โซ่, เชือก, ลวด และวัสดุอื่นๆ
• การก่อสร้าง, การขนส่ง, โลจิสติกส์ และการจัดการวัสดุ

จากกรณีศึกษาการใช้งานไดนาโมมิเตอร์ประเภทวัดแรงตึงสาย (Running Line Dynamometer / Cable Tension Dynamometer)

พบว่าหน้างานดึงสายสื่อสารยาวๆ เลือกใช้ Cable Safe แบบรันนิงไลน์เพราะวางอินไลน์กับเชือกแล้วอ่านค่าได้ต่อเนื่อง เริ่มงานจากการเช็กพื้นฐานก่อนทุกครั้ง ทั้งเส้นผ่านศูนย์กลางเชือกกับแรงที่คาดว่าจะดึงว่าตรงสเปกรุ่นไหม ตรวจสภาพตัวเครื่องว่ามีรอยแตก สึก หรือเพลาหลวมไหม (ลูกรอกเล่นได้ไม่เกินราว ๆ 1 มม. กำลังดี) จากนั้นให้ทีมจัดจุดยึดให้ตั้งฉากตั้งตรงที่สุด จะเป็นสลักเกลียว โซ่ หรือสลิงคล้องหูชากเกิลก็แล้วแต่หน้างาน ต่อมาก็ปิดไลน์ให้เชือกหย่อนก่อนร้อยเชือก เข้างานด้วยการถอดลูกรอกบนสองตัว ใส่เชือกลงลูกรอกล่างสามตัวให้เข้าร่อง แล้วใส่ลูกรอกบนกลับพร้อมล็อก lynch pin ให้แน่น ทุกคนใส่ PPE และระวังนิ้วให้ห่างร่องลูกรอกเสมอ เรื่องพลังงานใช้ถ่าน AA 4 ก้อน ใส่ถูกขั้วแล้วรุ่นนี้สามารถจับคู่กับแอป HHP/HHP2 ผ่าน Bluetooth ใช้ดูกราฟค่าแบบเรียลไทม์และเก็บล็อกได้ พอเริ่มดึงให้เพิ่มโหลดช้าๆ เลี่ยงช็อกโหลด และย้ำคนคุมวินช์ไม่ให้วิ่งเกินสเปก ถ้าตัวเลขขึ้นผิดปกติให้หยุดทันทีแล้วไล่ตรวจทุกจุด สำหรับงานกลางแจ้งไม่ต้องห่วงเพราะเครื่องมีการซีล IP67 แต่ถ้าต้องยกจากที่เย็นไปที่ร้อนจะพักให้เครื่องเสถียรสัก 20-30 นาที ถ้าเครื่องขึ้นเตือนว่า Overload ต้องปลดโหลดแล้วเช็กว่าเกิน WLL หรือไม่

สรุปการใช้งานสั้นๆคือ เลือกและตั้งเครื่องตามคู่มือ ร้อยเชือกและล็อกให้ถูกขั้นตอน และคุมการเพิ่มโหลดให้เรียบ อยู่ในกรอบความเร็วกับแรงที่กำหนด

สุดท้ายนี้การเลือกใช้ไดนาโมมิเตอร์ให้เหมาะสมกับงานควรได้รับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงการสอบเทียบเครื่องมือก็มีความจำเป็น เพื่อความถูกต้องแม่นยำของเครื่องมือและคุณภาพงานที่ดีเยี่ยม

บริษัท แคลิเบรชั่น แลบอราทอรี จำกัด หรือ CLC สามารถสอบเทียบได้

แคลิเบรชั่น แลบอราทอรี (CLC) สามารถ สอบเทียบเครื่องมือวัด Dynamometer ได้รับการรับรอง Scope ISO/IEC 17025:2017 จากสถาบัน ANAB ประเทศสหรัฐอเมริกา จะสามารถสอบเทียบได้ทั้งแบบ ทั้งในห้องปฏิบัติการ (In Lab service) และนอกสถานที่ (Onsite service)

Ref.

Dillon force

Eilon Engineering

Straightpoint

MKS

ขอใบเสนอราคา  ติดต่อเรา

พูดคุยกับเรา

บริการสอบเทียบเครื่องมือวัด  ซื้อเครื่องมือวัด

เครื่องวัดแรงดึงแรงกด (Push-Pull Gauge) คือ เครื่องมือวัดแรงดึงและแรงกดขนาดเล็ก เครื่องมือนี้เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในภาคอุตสาหกรรม เช่น อุตสาหกรรมยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ บรรจุภัณฑ์ อาหาร เป็นต้น เพราะเป็นเครื่องมือวัดที่มีขนาดเล็ก และใช้งานได้ง่าย โดยเครื่องมือนี้อาศัยหลักการยืดและหดของตัวสปริงภายใน โดยถ้าเราถ่วงวัตถุหรือออกแรงดึงกับตะขอของเครื่องมือ สปริงก็จะถูกยืดออก ทำให้เข็มที่เครื่องมือหมุนไปยังแรงที่กระทำมากับตัวเครื่องมือ

ประเภทของเครื่องวัดแรงดึงแรงกด (Push-Pull Gauge)

แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. เครื่องมือวัดแรงดึงแรงกดแบบอนาล็อก (Analog Push-Pull Gauge) จะมีหน้าจอเป็นแบบเข็มบนหน้าปัด
   
2. เครื่องมือวัดแรงดึงแรงกดแบบดิจิตอล (Digital Force Gauge) จะมีหน้าจอเป็นแบบดิจิตอล
   

ซึ่งทั้ง 2 ประเภทจะมีหน่วยแสดงผลที่แตกต่างกันออกไปตามหน่วยที่เราต้องการจะวัด มีทั้ง N (นิวตัน), lb (ปอนด์), kg (กิโลกรัม) ผู้ใช้งานสามารถเลือกเครื่องมือที่หน่วยตรงกับการใช้งานของตนเองได้เลย เพื่อสะดวกในการใช้งาน สะดวกในการอ่านค่า โดยไม่ต้องแปลงหน่วยกลับไปกลับมาให้สับสน เพราะอาจเกิดความคลาดเคลื่อนในการอ่านค่าได้

เราจำเป็นที่ต้องส่งสอบเทียบเครื่องมือวัดทุกตัวที่เราใช้วัดชิ้นงาน เพราะเป็นการยืนยันว่าเครื่องมือที่เราใช้วัดนั้นค่าที่หน้าจอแสดงผล ยังอ่านค่ายังตรงอยู่หรือไม่ เพื่อเป็นการการันตีความเชื่อมั่นได้ว่าเครื่องมือนั้นยังเที่ยงตรง พอนำไปวัดชิ้นงานของเรา ก็จะให้ค่าที่แม่นยำ

ในการ สอบเทียบเครื่องมือวัด เอง CLC (Calibration Laboratory) สามารถสอบเทียบเครื่องมือดังกล่าวได้ และได้รับการรับรอง ISO/IEC 17025:2017  ทั้งของในประเทศไทยอย่าง TISI และต่างประเทศอย่าง ANAB (สหรัฐอเมริกา) โดยย่านการวัดที่ทาง CLC สอบเทียบได้และได้รับการรับรองนั้นอยู่ที่ 0-1000 N ในด้านดึง โดย Standard ที่ทาง CLC ใช้ในการสอบเทียบคือ Standard Weight

วิธีการตรวจเช็คเครื่องมือก่อนการสอบเทียบ

1. ตรวจเช็คเครื่องมือว่ามีอุปกรณ์ เช่น ตะขอดึง Jigกด ว่ามีมาหรือไม่
2. ตรวจเช็คเข็มว่าเข็มหมุนเต็ม Range หรือไม่ เข็มหักหรือไม่ หมุนกลับไปที่ศูนย์หรือไม่
3. ตรวจเช็คกายภาพของเครื่องมือว่า แตก หัก เสียหาย หน้าจอแตกหรือไม่
4. กรณีเป็นเครื่องมือแบบหน้าจอดิจิตอล ตรวจเช็คว่าเครื่องมือเปิดติดหรือไม่ มี Adaptor หรือสายชาร์จมาหรือไม่ รางถ่านมีสนิมหรือไม่
5. ทำความสะอาดเครื่องมือด้วยผ้าสะอาดก่อนทำการสอบเทียบ

ทั้งนี้ผู้ใช้งานเครื่องมือเองก็สามารถตรวจเช็คเครื่องมือเช่นเดียวกับที่ทาง CLC ทำ เพื่อเป็นการรักษาเครื่องมือให้มีอายุการใช้งานที่นานยิ่งขึ้น

สิ่งที่ควรรู้ก่อนการใช้งาน

การเลือกช่วงวัดให้เหมาะสม

ก่อนใช้งานเครื่องวัดแรงดึง–แรงกด ควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าช่วงการวัดของเครื่องครอบคลุมแรงที่คุณต้องการใช้งานจริง เช่น ถ้าคุณต้องการวัดแรงดึงสูงสุด 500 นิวตัน เครื่องมือที่ใช้ควรมีช่วงวัดมากกว่าอย่างน้อย 20–30% เพื่อป้องกันการใช้งานเกินขีดจำกัด เพราะหากใช้เครื่องวัดในช่วงสูงสุดต่อเนื่องเป็นเวลานาน อาจทำให้กลไกภายในสึกหรอหรือคลาดเคลื่อนได้

การอ่านคู่มือก่อนติดตั้ง

ทุกครั้งก่อนใช้งาน ควรอ่านคู่มือการใช้งานที่มากับเครื่องอย่างละเอียด เพื่อทำความเข้าใจโครงสร้างและอุปกรณ์เสริม เช่น ตะขอดึง (Jig) หรือแผ่นกด (Plate) คู่มือจะระบุรายละเอียดวิธีติดตั้ง การตั้งค่าหน่วยวัด การต่อสาย และข้อควรระวังเฉพาะรุ่น ซึ่งจะช่วยป้องกันความเสียหายจากการติดตั้งผิดตำแหน่งหรือออกแรงเกินกำลังของเครื่องมือ

การเลือกหน่วยวัดให้ตรงกับการใช้งาน

Push-Pull Gauge สมัยใหม่สามารถตั้งค่าได้หลายหน่วย เช่น นิวตัน (N), กิโลกรัม (kg), หรือ ปอนด์ (lb) ควรเลือกหน่วยที่ตรงกับมาตรฐานการผลิตหรือเอกสารควบคุมคุณภาพขององค์กร เพื่อป้องกันการแปลงหน่วยผิดพลาด เพราะการแปลงหน่วยซ้ำ ๆ มักเป็นสาเหตุของความคลาดเคลื่อนในการบันทึกผล

การตรวจสอบเครื่องมือก่อนใช้งาน

ก่อนเริ่มใช้งานจริง ควรตรวจสอบสภาพเครื่องมือให้ครบทุกจุด เริ่มจากดูว่าตะขอดึง หรือ Jig กดยังอยู่ครบ ไม่มีการชำรุดหรือสึกหรอ หากเป็นรุ่นดิจิทัล ให้ตรวจเช็กว่าเครื่องเปิดติด หน้าจอแสดงผลชัดเจน แบตเตอรี่หรือสายชาร์จอยู่ในสภาพดี และไม่มีคราบสนิมในช่องใส่ถ่าน สุดท้ายควรทำความสะอาดเครื่องด้วยผ้านุ่มก่อนใช้งาน เพื่อป้องกันฝุ่นหรือน้ำมันที่อาจรบกวนความแม่นยำของค่าที่วัดได้

ข้อควรระวังใน การใช้งาน Push-Pull Gauge

1. ไม่ควรใช้กับแรงที่เกินขีดความสามารถของเครื่องมือ เพราะจะทำให้เครื่องมือเสีย
2. ไม่ควรเสียบที่ชาร์จค้างไว้ตลอดการใช้งานเพราะจะทำให้แบตเตอรี่เสื่อมได้ง่าย
3. ไม่ควรให้น้ำเข้าเครื่อง อาจทำให้เครื่องช๊อตได้
4. ควรติดตั้งเครื่องมือให้มีพื้นที่เหมาะสมกับการใช้งาน

Ref.

Mhforce

Astm.org

Mikrometry

NIST Handbook

ASTM E74

ISO/IEC 17025:2017 

MKS

บริการสอบเทียบด้านแรงบิดและแรง

—

ขอใบเสนอราคา    ติดต่อเรา

พูดคุยกับเรา