Wrist Strap and Footwear Tester (เครื่องวัดไฟฟ้าสถิตย์แบบสายรัดข้อมือและทดสอบรองเท้า)

วันนี้เราจะมาขอกล่าวถึงเจ้าเครื่องมืออีกชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า Wrist Strap and Footwear Tester กันซักหน่อยนะครับ แต่ก่อนอื่นนั้นกระผมต้องขอเกริ่นแบบนี้ครับว่า อุตสาหกรรมในบ้านเราในยุคปัจจุบันมีความเจริญก้าวหน้าและพัฒนาไปไกลพอสมควรแล้ว  โดยเฉพาะอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ในปัจจุบัน เป็นอุตสาหกรรมที่ให้ความสำคัญกับประสิทธิภาพของชิ้นงานที่ผลิตได้เป็นอย่างมาก และยิ่งยุคปัจจุบันด้วยเทคโนโลยีต่างๆก็เข้ามามีบทบาทสำคัญในการผลิตชิ้นงานให้ได้ประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น และยิ่งเทคโนโลยีก้าวไกลเพียงใด ก็จะพบว่าชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ก็จะมีขนาดเล็กลงเท่านั้น ส่งผลให้ขั้นตอนในการผลิตยิ่งต้องมีความเข้มงวดขึ้นไปเป็นเงาตามตัวกันเลยทีเดียว และในการผลิตชิ้นส่วนหรือแผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ก็จะมีมาตรฐานตัวนึงเข้ามาเกี่ยวข้องนั่นก็คือ การควบคุมไฟฟ้าสถิตย์ การควบคุมนี้จะค่อนข้างซีเรียสมากๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ชิ้นงานเกิดความเสียหายหรือนำไปใช้งานแล้วประสิทธิภาพลดลง อันเนื่องมาจากการถ่ายเทประจุไฟฟ้าจากผู้ปฎิบัติงานสู่ชิ้นงานระหว่างปฏิบัติงาน ทั้งนี้รวมถึงทุกๆส่วนที่เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็น โต๊ะปฎิบัติงาน, เก้าอี้, พื้นหรือแม้กระทั่งชุดเสื้อผ้า, รองเท้าที่สวมใส่ขณะปฏิบัติหน้าที่ ก็ล้วนแล้วมีส่วนสำคัญและต้องเป็นไปตามมาตรฐานของการควบคุมไฟฟ้าสถิตย์ทั้งนั้น แต่หากคุณเป็นผู้ทำงานในไลน์ผลิต อิเล็กทรอนิกส์ เซมิคอนฯ ห้องคลีนรูม หรือประกอบชิ้นส่วนที่ไวต่อไฟฟ้าสถิต (ESD) เป็นสิ่งที่คุณอาจคุ้นเคยกับคำว่า Wrist Strap Tester และ Footwear Tester สองสิ่งนี้คือ “เครื่องเช็กความพร้อมของคนก่อนเข้าพื้นที่ ESD” ว่าง่าย ๆ คือเช็กว่า สายรัดข้อมือ หรือ รองเท้า/ส้น ESD ของเรายังระบายประจุได้ตามเกณฑ์หรือไม่ เพื่อกันไฟฟ้าสถิตทำลายชิ้นงาน และวันนี้เราจะขอหยิบยกมาคุย 2 ชนิดที่เรากล่าวถึง คือ Wrist Strap Tester ดังรูปตัวอย่างที่ 1 และ Footwear Tester ดังรูปตัวอย่างที่ 2

รูปตัวอย่างที่ 1 Wrist Strap Tester

รูปตัวอย่างที่ 2 Footwear Tester

จากรูปตัวอย่างที่ 1 และ 2 จะเห็นได้ว่าเครื่องมือทั้ง Wrist Strap Tester และ Footwear Tester นั้นจะมีรูปร่างหน้าตาที่ไม่เหมือนกัน แต่ทั้งสองรูปนั้น จุดประสงค์เดียวกันคือวัดไฟฟ้าสถิตย์ของผู้ปฏิบัติงาน แตกต่างกันที่รูปแรกจะใช้ร่วมกับสายรัดข้อมือ แต่รูปที่สองผู้ที่ทดสอบจะต้องขึ้นไปยืนบนแป้นที่มีรูปเท้าทั้งสองข้าง(ยืนทั้งใส่รองเท้า) โดยเครื่องมือพวกนี้ส่วนใหญ่จะแสดงผลการวัดเป็นไฟแสดงสถาณะสีต่างๆ เช่น สีแดง สีเขียว สีส้มหรือเหลือง

• สีแดง = Low
• สีเขียว = Pass, OK
• สีส้มหรือเหลือง = High

ทำไมต้องทดสอบ? ไม่ใส่เฉย ๆ ได้ไหม

แม้อุปกรณ์ ESD จะดูแข็งแรง แต่ ยาง, สาย, ขั้วต่อ เสื่อมสภาพได้จากการใช้งาน, เหงื่อ, ความชื้น, การดึงรั้ง การทดสอบจึงเป็นการ พิสูจน์สภาพจริง ก่อนสัมผัสชิ้นงานราคาแพง ลดของเสีย (scrap/rework) และเก็บหลักฐาน traceability เวลาโดนออดิท

ถ้าเป็นกระบวนการสอบเทียบเครื่องมือวัดของทางห้องปฏิบัติการ Calibration Laboratory Co.,Ltd. (CLC) เวลา Report ผลการสอบเทียบใน Certificate จะรายงานเป็นหน่วย kΩ, MΩ เนื่องจาก CLC ใช้เครื่องมือ Standard เป็นเครื่อง Decade Resistance Box เป็นตัวสอบเทียบ รูปแบบการรายงานผลการสอบเทียบก็จะประมาณตัวอย่างรูปที่ 3 และ 4 (รูปตัวอย่างเป็นเพียงผลการสอบเทียบแค่บางส่วนเท่านั้น เพราะการรายงานผลการสอบเทียบอาจแตกต่างกันออกไปตามความเหมาะสมกับเครื่องมือ Brand, Model นั้นๆด้วย)

รูปตัวอย่างที่ 3

รูปตัวอย่างที่ 4

วิธีใช้งานที่ถูกต้อง (วิธีช่วยให้ผลแม่นยำยิ่งขึ้น)

1. ถอดเครื่องประดับโลหะ ที่อาจรบกวนการสัมผัส
2. ใส่สายรัดให้แนบผิว (ไม่แน่นจนเจ็บ ไม่หลวมจนเลื่อน)
3. เสียบหัวสาย/ยืนบนแผ่นเท้าให้เต็มฝ่าเท้า
4. แตะปุ่ม/แผ่นสัมผัส รอไฟหรือเสียงบอกสถานะ

บันทึกผล ตามระบบโรงงาน (ถ้ามี) แล้วค่อยเข้าพื้นที่
ทริกเล็กๆ  ถ้า FAIL ให้เช็กความแนบผิว เช็ดเหงื่อ คราบมัน เปลี่ยนจุดสัมผัสแล้วลองใหม่ ถ้ายังไม่ผ่านค่อย เปลี่ยนสายหรือรองเท้า หรือแจ้งทางวิศวกร ESD ให้ทราบข้อควร

ระวังและการดูแลรักษา

• ในการใช้งานต้องแน่ใจว่ามือหรือเท้าผู้ทดสอบไม่เปียกน้ำ
• ก่อนใช้งานควรตรวจสอบว่าเครื่องมือพร้อมใช้งานหรือไม่
• หมั่นทำความสะอาดบริเวณจุดสัมผัสก่อนและหลังใช้งานอยู่เสมอ
• เมื่อพบเห็นความผิดปกติของเครื่อง ให้รีบแจ้งหัวหน้าหรือผู้ที่เกี่ยวข้องทันที
• ไม่ควรแก้ไข /ดัดแปลงเครื่องมือด้วยตัวเอง
• หมั่นส่งเข้ารับการสอบเทียบกับห้องปฏิบัติการสอบเทียบที่ได้มาตรฐานตามระยะเวลาที่กำหนด

บริษัท Calibration Laboratory Co.,Ltd. (CLC) ของเรานั้นมีบริการสอบเทียบ Wrist Strap Tester and Footwear Tester ซึ่งได้รับการรับรอง Accredit ISO/IEC 17025:2017 ทั้ง สมอ. และ ANAB ในรูปแบบ In-Lab และ On-Site โดยเจ้าหน้าที่ผู้ชำนาญการและมากประสบการณ์ รวมทั้งมีบริการให้คำปรึกษาตอบคำถามต่างๆเกี่ยวกับการสอบเทียบหรือการใช้งาน Wrist Strap Tester and Footwear Tester อีกด้วย ลองติดต่อสอบถามกันเข้ามาได้เลยนะครับ ตามช่องทางการติดต่อทุกๆช่องทาง

ก็หวังว่าบทความเรื่อง Wrist Strap Tester and Footwear Tester ที่เขียนขึ้นมาพอสังเขปในครั้งนี้ จะพอให้ท่านที่สนใจมีความรู้ขั้นพื้นฐานเกี่ยวกับเครื่องมือดังกล่าวเพิ่มมากขึ้นไม่มากก็น้อยนะครับ….แล้วพบกันครั้งต่อไป ขอบคุณครับ

MKS

Related posts:

Load Cell แต่ละแบบใช้งานยังไง แบบไหนเหมาะสมกับงานของเรา ใช้งานง่ายแบบที่คุณอาจะยังไม่รู้ Digitorqon DBDT Series เจาะลึก!! รู้เรื่อง CMM แบบทะลุทะลวง ต้องอ่าน! รู้จักกับ BLOOD PRESSURE และข้อควรระวังในการใช้งาน